Bilirkişi Raporu:
Asıl Eshab-ı Kehf Mağarası’nın Afşin’deki mağara olduğuna dair en kuvvetli delil, bu mağaranın konumunun Kuran-ı Kerim’in Kehf Suresi’nin 17. ayetinde belirtilen tarife birebir uymasıdır. Bu ayette "Baksaydın, güneşin doğduğu zaman mağaranın sağ tarafına yöneldiğini, batarken de sol taraftan onları makaslayıp geçtiğini görürdün. Onlar, mağaranın geniş yerinde idiler. İşte bu Allah'ın mucizelerindendir… " şeklinde ifadeyle mağaranın konumu hakkında bilgi verilmekte ve bu ayete göre mağaraya girişin batıya meyilli olarak kuzey taraftan olduğu anlaşılmaktadır.
Kuran-ı Kerim'de mağara konusunda verilen bilgilerle, Afşin Eshab-ı Kehf Mağarası’nın özellikleri çok büyük benzerlikler gösterir. Bu konuyla ilgili olarak Afşin Mahkemesi'ne 13.08.2004 tarihinde, "tarihi kaynakların belirttiği şekilde güneşin doğarken ve batarken Afşin Eshab-ı Kehf Mağarası ile olan itribatının" tespiti için dava açılmıştır. Bunun üzerine ilgili mahkeme, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nden 3 öğretim üyesini bilirkişi olarak görevlendirmiştir. Bilim adamları tarafından mağara önünde çok detaylı ve aylarca süren uzun soluklu bir çalışma yapılmış ve bu çalışma neticesinde çok önemli bulgulara ulaşılmıştır. Bilirkişi heyeti, 22.07.2005 tarihinde mahkemeye sundukları raporlarının sonuç bölümünde, "Güneşin mağaraya yılın 202 günü girerek, Kuran’da ve tarihi kaynaklarda ifade edildiği şekilde, mağaranın içerisini belirli sürelerle aydınlattığını" ifade etmişlerdir.
T.C.
AFŞİN SULH HUKUK MAHKEMESİ
SAYIN HAKİMLİĞİNE
DOSYA NO : 2004/18 D.İş
KONUSU : Bilirkişi raporudur.
Sayın Hakimliğinizce 19.04.2005 tarihli kararla ‘‘Afşin Eshab-ı Kehf külliyesinde Eshab-ı Kehf mağarasına düşen güneş ışınlarının açısının tespiti için 07.05.2005 tarihinde bilirkişi olarak Prof. Dr. Abdullah GÜNEN tarafından keşif mahallinde inceleme yapılarak mahkemenize 08.06.2005 tarihinde ön rapor sunulmuştur. Ön raporda, konunun Astronomi ve Uzay bilimleri ile de ilgisi olması vurgulanarak bu alanda iki bilim adamının bilirkişi heyetine dahil edilmesi tavsiye edilmişti.
Hakimliğinizce bu öneri dikkate alınarak, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri öğretim üyeleri Yrd. Doç. Dr. Zekeriya MÜYESSEROĞLU ve Yrd. Doç. Dr. Birol GÜROL’u bilirkişi heyetine dahil edilmiştir. Bilirkişi heyeti Prof. Dr. Abdullah GÜNEN başkanlığında 24.06.2005 tarihinde saat 04:30’da keşif mahallinde hazır bulunarak güneşin doğuşunu ve mağaraya girişini gözlemleyerek gerekli inceleme ve ölçümleri yapmıştır. Bilirkişi heyetinin yapmış olduğu inceleme sonucu, mahkemenize tevdi edilmek üzere ekteki raporda sunulmaktadır.
Takdir yüce mahkemenindir. 22.07.2005
Prof.Dr. Abdullah GÜNEN
G.Ü.Kastamonu Fen-Edebiyat Fakültesi Dekânı
BİLİRKİŞİ RAPORU
Konu: Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi’nde bulunan mağara içine Güneş ışığının düştüğü açı ve mağaranın ışık gördüğü zaman aralığının tespiti.
Yöntem: Konunun sonuca ulaştırılması için aşağıdaki işlemlerin yapılmıştır;
- i) Olay yerinin enlem ve boylamının belirlenmesi (konum saptama),
- ii) Mağara ağzı doğrultusunun belirlenmesi (mağara ağzının coğrafik kuzey doğrultusu ile yaptığı açı),
iii) Farklı tarihler için Güneş’in doğma/batma zamanları ve konumunun belirlenmesi,
- iv) Güneş ışığının hangi konumlarda mağara ağzına düştüğünün saptanması.
Not: Bölgenin tarihi gelişimi içinde mağaranın önüne inşa edilen ek yapılar bu hesaplamada dikkate alınmamıştır.
Gözlem ve Ölçümler: Üç kişiden oluşan bilirkişi heyetimiz, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılması için, 24 Haziran 2005 tarihi saat 04:30 da (ileri yaz saati uygulamasına göre) olay yerine gitmiştir. Saat 05:22’de Güneş’in ufkun üstüne çıktığı ve ışığın o anda mağara içine düştüğü gözlenmiştir. Mağara ağzının yöneldiği doğrultu göz önüne alındığında Güneş’in batışı sırasında hiç ışık almayacağı belirlenmiş ve bundan sonraki ölçüm ve hesaplar Güneş’in doğduğu konum ve sonrasındaki hareketi üzerine yapılmıştır.
Eshab-ı Kehf Külliyesinin enlem ve boylamı GPS (Global Positioning System, Küresel Yerbulma Sistemi) aleti ile (±6 metre duyarlıkta) ölçülmüştür. Bulunan değerler:
|
Enlem 38º 15' 00'' . 7 Kuzey Boylam 36º 51' 17". 5 Doğu Deniz Seviyesinden Ortalama Yükseklik: 1460 m. |
Mağara ağzına ilişkin doğrultunun belirlenmesi amacıyla pusula kullanılmıştır. Yapılan ölçümler sonucunda mağara ağzına ilişkin doğrultunun manyetik kuzey (azimutu) doğrultusu ile 115 açı yaptığı belirlenmiştir. Pusuladan okunan yönlerin manyetik kuzey kutbuna göre olması, buna karşın Güneş doğrultusunun coğrafik kutba göre belirlenmesi nedeniyle pusuladan okunan değer düzeltilmiştir. Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi’nin bulunduğu konum ve ölçüm yapılan tarih için bu düzeltme değeri 5 olarak hesaplanmıştır. Buna göre mağara ağzı doğrultusu coğrafik kuzey ile 110 lik açı yapmaktadır. Söz konusu coğrafik yönler ve diğerleri, ekte sunulan (Külliye’ye ilişkin, T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan) proje üzerinde gösterilmiştir.
Güneş’in doğma/batma zamanı ve konumları: Buradaki hesaplar için bilirkişi heyetimizce hazırlanmış bir bilgisayar programından yararlanılmıştır. Doğma zamanına ait konumlar azimut açısı olarak verilmiştir. Azimut açısı, kuzeyden doğuya doğru 0 ile 360 açı derecesi olarak dikkate alınmıştır. Çizelgede üçüncü sütunda verilen güneşin mağara içine düşme açısı, mağara ağzı doğrultusunun coğrafik kuzey ile yaptığı 110 açı derecesi ile 2. sütundaki azimutu arasındaki fark alınarak bulunmaktadır. Ayrıca çizelgede 2005 yılı için farklı tarihlerde Güneş’in doğduğu doğrultu, mağarayı aydınlatma süreleri verilmiştir.
Sonuç: 13 Mart ile 1 Ekim tarihleri arasında (202 gün) Güneş doğarken mağara, içine düşen Güneş ışınları tarafından aydınlatıldığı belirlenmiştir. (10 dakika ve daha uzun süre ile). Yılın en uzun günü olan 21 Haziran tarihinde Güneş 59°.6 azimut açısı yani 50°.4 derece ile doğmakta ve mağara içi, saat 05:22:07 den 09:29:31’e kadar ışık almaktadır. Mağaraya ışığın 1 saat ve daha uzun süre ile düştüğü gün sayısı toplam 170 (28 Mart ile 14 Eylül tarihleri arası) olarak tespit edilmiştir. 22 / 07 / 2005
Prof. Dr. Abdullah GÜNEN - Gazi Üniversitesi – Kastamonu Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı
Yrd. Doç. Dr. Zekeriya MÜYESSEROĞLU - Ankara Üniversitesi – Fen-Edebiyat Fakültesi - Astronomi ve Uzay Bilimleri
Yrd. Doç. Dr. Birol GÜROL - Ankara Üniversitesi – Fen-Edebiyat Fakültesi - Astronomi ve Uzay Bilimleri
Güneşin Aylara Göre Mağaraya Giriş Seyir Cetveli:
Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi'nin Bulunduğu Bölgede Güneş'in Doğduğu Andaki Azimut Açıları, Mağaraya Geliş (Düşüş) Açıları ve Mağaranın Işık Alma Süreleri:
|
TTarih |
DDoğu Azimutu (Derece) |
GGüneş'in Mağaraya Düştüğü Açı (Derece) |
Mağara İçinde Güneş Işığının Bulunma Süresi (Saat) |
|
113 Mart |
93,8 |
16,2 |
00:10 |
|
114 Mart |
93,3 |
16,7 |
00:15 |
|
115 Mart |
92,8 |
17,2 |
00:17 |
|
116 Mart |
92,3 |
17,7 |
00:20 |
|
117 Mart |
91,8 |
18,2 |
00:25 |
|
118 Mart |
91,3 |
18,7 |
00:27 |
|
119 Mart |
90,8 |
19,2 |
00:30 |
|
220 Mart |
90,3 |
19,7 |
00:32 |
|
221 Mart |
89,8 |
20,2 |
00:37 |
|
222 Mart |
89,3 |
20,7 |
00:40 |
|
223 Mart |
88,8 |
21,2 |
00:42 |
|
224 Mart |
88,3 |
21,7 |
00:47 |
|
225 Mart |
87,8 |
22,2 |
00:50 |
|
226 Mart |
87,3 |
22,7 |
00:52 |
|
227 Mart |
86,8 |
23,2 |
00:55 |
|
228 Mart |
86,3 |
23,7 |
01:00 |
|
330 Mart |
85,3 |
24,7 |
01:05 |
|
02 Nisan |
83,8 |
26,2 |
01:15 |
|
04 Nisan |
82,8 |
27,2 |
01:20 |
|
05 Nisan |
82,3 |
27,7 |
01:25 |
|
07 Nisan |
81,3 |
28,7 |
01:30 |
|
08 Nisan |
80,9 |
29,1 |
01:35 |
|
110 Nisan |
79,9 |
30,1 |
01:40 |
|
112 Nisan |
79,0 |
31,0 |
01:45 |
|
113 Nisan |
78,5 |
31,5 |
01:50 |
|
115 Nisan |
77,6 |
32,4 |
01:55 |
|
117 Nisan |
76,7 |
33,3 |
02:00 |
|
118 Nisan |
76,2 |
33,8 |
02:05 |
|
220 Nisan |
75,3 |
34,7 |
02:10 |
|
221 Nisan |
74,9 |
35,1 |
02:14 |
|
223 Nisan |
74,0 |
36,0 |
02:19 |
|
225 Nisan |
73,2 |
36,8 |
02:24 |
|
227 Nisan |
72,9 |
37,1 |
02:29 |
|
228 Nisan |
71,9 |
38,1 |
02:34 |
|
330 Nisan |
71,1 |
38,9 |
02:39 |
|
02 Mayıs |
70,3 |
39,7 |
02:44 |
|
04 Mayıs |
69,5 |
40,5 |
02:49 |
|
06 Mayıs |
68,8 |
41,2 |
02:54 |
|
07 Mayıs |
68,4 |
41,6 |
02:58 |
|
09 Mayıs |
67,7 |
42,3 |
03:04 |
|
111 Mayıs |
67,0 |
43,0 |
03:09 |
|
112 Mayıs |
66,7 |
43,3 |
03:12 |
|
115 Mayıs |
65,7 |
44,3 |
03:17 |
|
116 Mayıs |
65,4 |
44,6 |
03:19 |
|
117 Mayıs |
65,1 |
44,9 |
03:22 |
|
118 Mayıs |
64,8 |
45,2 |
03:24 |
|
119 Mayıs |
64,5 |
45,5 |
03:27 |
|
220 Mayıs |
64,2 |
45,8 |
03:29 |
|
221 Mayıs |
64,0 |
46,0 |
03:32 |
|
222 Mayıs |
63,7 |
46,3 |
03:34 |
|
225 Mayıs |
62,9 |
47,1 |
03:39 |
|
228 Mayıs |
62,3 |
47,7 |
03:44 |
|
331 Mayıs |
61,6 |
48,4 |
03:49 |
|
03 Haziran |
61,1 |
48,9 |
03:54 |
|
08 Haziran |
60,4 |
49,6 |
03:59 |
|
114 Haziran |
59,8 |
50,2 |
04:04 |
|
221 Haziran |
59,6 |
50,4 |
04:04 |
|
228 Haziran |
59,8 |
50,2 |
04:04 |
|
330 Haziran |
59,9 |
50,1 |
03:59 |
|
06 Temmuz |
60,6 |
49,4 |
03:54 |
|
110 Temmuz |
61,2 |
48,8 |
03:49 |
|
113 Temmuz |
61,7 |
48,3 |
03:44 |
|
116 Temmuz |
62,3 |
47,7 |
03:39 |
|
119 Temmuz |
63,0 |
47,0 |
03:34 |
|
222 Temmuz |
63,8 |
46,2 |
03:32 |
|
223 Temmuz |
64,1 |
45,9 |
03:29 |
|
224 Temmuz |
64,3 |
45,7 |
03:27 |
|
225 Temmuz |
64,6 |
45,4 |
03:24 |
|
227 Temmuz |
65,2 |
44,8 |
03:22 |
|
228 Temmuz |
65,5 |
44,5 |
03:19 |
|
229 Temmuz |
65,8 |
44,2 |
03:17 |
|
330 Temmuz |
66,1 |
43,9 |
03:14 |
|
331 Temmuz |
66,4 |
43,6 |
03:12 |
|
01 Ağustos |
66,8 |
43,2 |
03:09 |
|
02 Ağustos |
67,1 |
42,9 |
03:07 |
|
03 Ağustos |
67,4 |
42,6 |
03:04 |
|
T |
|||
|
04 Ağustos |
67,8 |
42,2 |
02:59 |
|
06 Ağustos |
68,5 |
41,5 |
02:54 |
|
08 Ağustos |
69,2 |
40,8 |
02:49 |
|
110 Ağustos |
70,0 |
40,0 |
02:44 |
|
112 Ağustos |
70,8 |
39,2 |
02:39 |
|
113 Ağustos |
71,1 |
38,9 |
02:34 |
|
115 Ağustos |
71,9 |
38,1 |
02:29 |
|
117 Ağustos |
72,8 |
37,2 |
02:24 |
|
119 Ağustos |
73,6 |
36,4 |
02:19 |
|
220 Ağustos |
74,0 |
36,0 |
02:14 |
|
222 Ağustos |
74,9 |
35,1 |
02:10 |
|
224 Ağustos |
75,8 |
34,2 |
02:05 |
|
226 Ağustos |
76,6 |
33,4 |
02:00 |
|
227 Ağustos |
77,1 |
32,9 |
01:55 |
|
229 Ağustos |
78,0 |
32,0 |
01:50 |
|
331 Ağustos |
78,9 |
31,1 |
01:45 |
|
01 Eylül |
79,4 |
30,6 |
01:40 |
|
03 Eylül |
80,3 |
29,7 |
01:35 |
|
04 Eylül |
80,8 |
29,2 |
01:30 |
|
06 Eylül |
81,7 |
28,3 |
01:25 |
|
08 Eylül |
82,7 |
27,3 |
01:20 |
|
09 Eylül |
83,2 |
26,8 |
01:15 |
|
111 Eylül |
84,1 |
25,9 |
01:10 |
|
113 Eylül |
85,1 |
24,9 |
01:05 |
|
114 Eylül |
85,6 |
24,4 |
01:00 |
|
116 Eylül |
86,6 |
23,4 |
00:55 |
|
117 Eylül |
87,1 |
22,9 |
00:50 |
|
119 Eylül |
88,1 |
21,9 |
00:45 |
|
220 Eylül |
88,5 |
21,5 |
00:40 |
|
222 Eylül |
89,5 |
20,5 |
00:35 |
|
224 Eylül |
90,5 |
19,5 |
00:30 |
|
225 Eylül |
91,0 |
19,0 |
00:27 |
|
226 Eylül |
91,5 |
18,5 |
00:25 |
|
227 Eylül |
92,0 |
18,0 |
00:22 |
|
228 Eylül |
92,5 |
17,5 |
00:17 |
|
229 Eylül |
93,0 |
17,0 |
00:15 |
|
330 Eylül |
93,5 |
16,5 |
00:12 |
|
01 Ekim |
94,0 |
16,0 |
00:10 |
|
38424 |
93,8 |
0,006944 |
38531 |
59,8 |
0,169444 |
|
|
38425 |
93,3 |
0,010417 |
38533 |
59,9 |
0,165972 |
|
|
38426 |
92,8 |
0,011806 |
38539 |
60,6 |
0,1625 |
|
|
38427 |
92,3 |
0,013889 |
38543 |
61,2 |
0,159028 |
|
|
38428 |
91,8 |
0,017361 |
38546 |
61,7 |
0,155556 |
|
|
38429 |
91,3 |
0,01875 |
38549 |
62,3 |
0,152083 |
|
|
38430 |
90,8 |
0,020833 |
38552 |
63 |
0,148611 |
|
|
38431 |
90,3 |
0,022222 |
38555 |
63,8 |
0,147222 |
|
|
38432 |
89,8 |
0,025694 |
38556 |
64,1 |
0,145139 |
|
|
38433 |
89,3 |
0,027778 |
38557 |
64,3 |
0,14375 |
|
|
38434 |
88,8 |
0,029167 |
38558 |
64,6 |
0,141667 |
|
|
38435 |
88,3 |
0,032639 |
38560 |
65,2 |
0,140278 |
|
|
38436 |
87,8 |
0,034722 |
38561 |
65,5 |
0,138194 |
|
|
38437 |
87,3 |
0,036111 |
38562 |
65,8 |
0,136806 |
|
|
38438 |
86,8 |
0,038194 |
38563 |
66,1 |
0,134722 |
|
|
38439 |
86,3 |
0,041667 |
38564 |
66,4 |
0,133333 |
|
|
38441 |
85,3 |
0,045139 |
38565 |
66,8 |
0,13125 |
|
|
38444 |
83,8 |
0,052083 |
38566 |
67,1 |
0,129861 |
|
|
38446 |
82,8 |
0,055556 |
38567 |
67,4 |
0,127778 |
|
|
38447 |
82,3 |
0,059028 |
38568 |
67,8 |
0,124306 |
|
|
38449 |
81,3 |
0,0625 |
38570 |
68,5 |
0,120833 |
|
|
38450 |
80,9 |
0,065972 |
38572 |
69,2 |
0,117361 |
|
|
38452 |
79,9 |
0,069444 |
38574 |
70 |
0,113889 |
|
|
38454 |
79 |
0,072917 |
38576 |
70,8 |
0,110417 |
|
|
38455 |
78,5 |
0,076389 |
38577 |
71,1 |
0,106944 |
|
|
38457 |
77,6 |
0,079861 |
38579 |
71,9 |
0,103472 |
|
|
38459 |
76,7 |
0,083333 |
38581 |
72,8 |
0,1 |
|
|
38460 |
76,2 |
0,086806 |
38583 |
73,6 |
0,096528 |
|
|
38462 |
75,3 |
0,090278 |
38584 |
74 |
0,093056 |
|
|
38463 |
74,9 |
0,093056 |
38586 |
74,9 |
0,090278 |
|
|
38465 |
74 |
0,096528 |
38588 |
75,8 |
0,086806 |
|
|
38467 |
73,2 |
0,1 |
38590 |
76,6 |
0,083333 |
|
|
38469 |
72,9 |
0,103472 |
38591 |
77,1 |
0,079861 |
|
|
38470 |
71,9 |
0,106944 |
38593 |
78 |
0,076389 |
|
|
38472 |
71,1 |
0,110417 |
38595 |
78,9 |
0,072917 |
|
|
38474 |
70,3 |
0,113889 |
38596 |
79,4 |
0,069444 |
|
|
38476 |
69,5 |
0,117361 |
38598 |
80,3 |
0,065972 |
|
|
38478 |
68,8 |
0,120833 |
38599 |
80,8 |
0,0625 |
|
|
38479 |
68,4 |
0,123611 |
38601 |
81,7 |
0,059028 |
|
|
38481 |
67,7 |
0,127778 |
38603 |
82,7 |
0,055556 |
|
|
38483 |
67 |
0,13125 |
38604 |
83,2 |
0,052083 |
|
|
38484 |
66,7 |
0,133333 |
38606 |
84,1 |
0,048611 |
|
|
38487 |
65,7 |
0,136806 |
38608 |
85,1 |
0,045139 |
|
|
38488 |
65,4 |
0,138194 |
38609 |
85,6 |
0,041667 |
|
|
38489 |
65,1 |
0,140278 |
38611 |
86,6 |
0,038194 |
|
|
38490 |
64,8 |
0,141667 |
38612 |
87,1 |
0,034722 |
|
|
38491 |
64,5 |
0,14375 |
38614 |
88,1 |
0,03125 |
|
|
38492 |
64,2 |
0,145139 |
38615 |
88,5 |
0,027778 |
|
|
38493 |
64 |
0,147222 |
38617 |
89,5 |
0,024306 |
|
|
38494 |
63,7 |
0,148611 |
38619 |
90,5 |
0,020833 |
|
|
38497 |
62,9 |
0,152083 |
38620 |
91 |
0,01875 |
|
|
38500 |
62,3 |
0,155556 |
38621 |
91,5 |
0,017361 |
|
|
38503 |
61,6 |
0,159028 |
38622 |
92 |
0,015278 |
|
|
38506 |
61,1 |
0,1625 |
38623 |
92,5 |
0,011806 |
|
|
38511 |
60,4 |
0,165972 |
38624 |
93 |
0,010417 |
|
|
38517 |
59,8 |
0,169444 |
38625 |
93,5 |
0,008333 |
|
|
38524 |
59,6 |
0,169444 |
38626 |
94 |
0,006944 |